ارزیابی پتانسیل آلودگی و آنالیز حساسیت آب زیرزمینی در آبخوان خاتون آباد با استفاده از مدل دراستیک مبتنی بر gis

منطقهموردمطالعه،دشت خاتون آباد در استان کرمان و 40 کیلومتری شرق شهربابک می باشد. دراینتحقیق باتوجه به ویژگی های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت خاتون آباد، آسیب پذیری این آبخوان در برابر عوامل آلاینده پهنه بندی شده است. به این منظور از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) جهت پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان استفاده شده است. نام مدل دراستیک از حروف اول پارامترهای مؤثر در ارزیابی آلودگی سفره آب زیرزمینی گرفته شده است. این پارامترها شامل: عمق سطح ایستابی، شبکه تغذیه، جنس سفره، نوع خاک، شیب توپوگرافی، منطقه غیراشباع و هدایت هیدرولیکیاشباع می باشد که بصورت هفت لایه در نرم افزار arc view تهیه شدند و با وزن دهی و رتبه بندی و تلفیق هفت لایه فوق، شاخص دراستیک برای کل منطقه بین 91 تا 155 برآورد گردید. در نهایت، با طبقه بندی نقشه شاخص دراستیک به چهار کلاس بدون ریسک، آسیب پذیری کم، آسیب پذیری متوسط و آسیب پذیری شدید، نقشه آسیب پذیری آبخوان نسبت به آلودگی تهیه گردید. جهت صحت سنجی مدل تهیه شده از یون نیترات استفاده شد. با انطباق نقاط غلظت نیترات بر روی نقشه شاخص دراستیک، مشخص گردید که هیچ یک از نقاطی که دارای نیترات بالا هستند در محدوده با استعداد آلودگی کم قرار نگرفته است که این می تواند دقت و صحت مدل را مورد تأیید قرار دهد. از نظر وسعت نیز حدود 30 درصد از منطقه مورد مطالعه در محدوده آسیب پذیری کم و 70 درصد باقیمانده در محدوده آسیب پذیری متوسط قرار می گیرد. محدوده آسیب پذیری متوسط در قسمت های وسیعی از شمال غربی، غرب و مرکز را در بر می گیرد و این قسمت ها برای جلوگیری از آلودگی آب زیرزمینی منطقه باید مراقبت و کنترل بیشتری شود.